Activiteiten

Zaterdag 6 juli opent het Zuiderzeemuseum de tentoonstelling Kleren maken de vrouw; een aansprekend en leerzaam overzicht van kleding van vroeger en nu. De nadruk van deze nieuwe tentoonstelling ligt niet alleen op de oude handwerk- en repareertechnieken en de schoonheid die deze opleveren, er is ook aandacht voor hedendaags design dat is gebaseerd op oude vormen en technieken. Leer vanaf 6 juli 2019 wat er allemaal kwam kijken bij het maken en onderhouden van kleding én ontdek hoe jij je eigen kleding een tweede of misschien wel derde leven kunt geven!

Op de catwalk zijn, naast prachtige klederdracht, onder andere stukken te zien van hedendaagse modeontwerpers zoals Jan Taminiau en Alexander van Slobbe. Daarnaast zijn duurzame creaties van Hul le Kes en Ronald van der Kemp te bewonderen in de tentoonstelling. Er is veel aandacht voor het onderhouden van kleding om de levensduur te verlengen. Duurzaamheid wordt in onze tijd steeds belangrijker en ook kleding wordt ‘geupcycled’ of ‘gerecycled’. Maar de tentoonstelling Kleren maken de vrouw in het binnenmuseum toont dat deze trend niet nieuw is. In een tijd dat de meeste kleding nog zelf met de hand werd gemaakt, was het volkomen vanzelfsprekend dat kapotte kleren werden hersteld. Stof – wol, linnen, katoen en soms zijde of kant

– was kostbaar. Tijd niet.

Duurzaamheid 2.0

Vroeger werd kleding niet alleen met heel veel zorg met de hand gemaakt, maar ook eindeloos gerepareerd om elk stuk zo lang mogelijk te behouden voor gebruik. Naast oude, vakkundig verstelde kledingstukken die binnenstebuiten worden getoond om de aandacht te vestigen op de met zorg uitgevoerde reparaties, hangen er ook tips voor een duurzame omgang met kleding. Hoe geef jij je kleding een langer leven? Was jij alleen met de hand? Laat jouw tip achter in de tentoonstelling.

En de kinderen

Weten jouw kinderen waar hun kleding vandaan komt? En kunnen ze zelf een knoop aanzetten? Kennen ze het verschil tussen wol, katoen en linnen? Kinderen gaan in deze tentoonstelling op onderzoek uit en ontdekken hun eigen talenten met naald en draad. En wedden dat jij daar ook nog iets van opsteekt!
Of gaan jullie liever iets moois borduren? Op de borduurtafel vind je patronen geïnspireerd op de museumcollectie. Daarna is het tijd voor het spannende, digitale wasspel!

Theodorus Johannes

De kledingstukken in deze tentoonstelling vormden een inspiratiebron voor onderzoeker en documentairemaker in de mode Theodorus Johannes. In opdracht van het museum maakte hij nieuwe kledingstukken met de technieken van vroeger. In elke zaal toont hij in een video hoe je zelf aan de slag kunt gaan met naald, draad en breipennen. Neem de instructievellen mee, ga thuis aan de slag en deel je eigen handwerk via #klerenmaken. Polsmofjes met kleine kraaltjes, een vierkant linnen hemd, een lapjesbroek, of misschien toch maar eerst dat gat repareren in je lievelingsshirt… wat wordt jouw eerste textielproject?

Over het Zuiderzeemuseum

Het Zuiderzeemuseum richt zich op de geschiedenis, de actualiteit en de toekomst van het voormalige Zuiderzeegebied. In het binnenmuseum maken bezoekers kennis met kunst, cultuur en erfgoed van voor en na de afsluiting van de Zuiderzee. Daarnaast is er een schepenhal vol historische schepen. Kenmerkend voor het Zuiderzeemuseum is dat het de cultuurhistorische collectie verrassend verbindt met hedendaagse kunst, vormgeving en design. feIn het buitenmuseum staan authentieke dorpspanden uit dit gebied. Jong en oud komt hier in aanraking met de Zuiderzeecultuur. Zo kunnen bezoekers een touw slaan, op bezoek bij Urker inwoners of mee-eten met een huishouden van 1920.

In 2019 ontving het museum van de ANWB de zilveren award voor het leukste uitje van Noord-Holland.

Antiek handgeweven boerenlinnen werd vroeger gebruikt als beddengoed; de “rollen’ lagen in het kabinet te wachten… Dit is het materiaal waarmee Els Lemkes werkt, en tevens haar inspiratiebron. Het is voor haar een zoeken om de schoonheid van dit erfgoed, de bruidsschat in vroeger tijden, te behouden en als het ware “boven zichzelf te laten uitstijgen”. Ze maakt structuren van plooien die ze stikt, soms met kleuren en scheuren, waarna ze het geheel opspant. Door de licht-schaduw werking krijgt het een uitstraling die het linnen vernieuwd tot zijn recht laat komen, met verstilling als gevolg.

In de 19e eeuw, maar ook daarvóór waren er boeren die vlas verbouwden voor eigen gebruik. Vlas is een éénjarige, ijle plant met helder lichtgroen langwerpig blad en kleine blauwe of witte bloempjes. De lengte van de stengel is 75 tot 100 cm; hieruit werd de vlasvezel gewonnen. Na het oogsten, roten, braken, zwingelen en hekelen werd er gesponnen. Dit gebeurde vanaf een vlasrokken, een stok waar de vezels omheen werden gewikkeld om regelmatig spinnen te vergemakkelijken. Als draad spreken we over linnen terwijl in België zowel bij vlas als bij linnen het woord vlaslinnen in zwang is.
Daarna werd de wever gevraagd om het kostbare linnen op de boerderij tot een stof te komen weven. Het handgetouw had een weefbreedte van 70 cm. Een enkele keer was het weefgetouw 2 x zo breed en kwamen er 2 wevers die bij iedere inslag de spoel aan elkaar doorgaven.
Met name het roten, een soort rottingsproces waarbij de bossen vlas in de sloot werden gelegd om de vezel in de stengel los te weken, verspreidde een onaangename geur waar de vlasdorpen dan ook om bekend stonden.
Braken is het proces waarbij de stengels werden gebroken. Bij zwingelen werden de houtige delen verwijderd en hekelen zorgde voor het richten en glanzend maken van de vezel.

De stof werd in stukken van 10 of 20 m lengte geknipt, overlangs dubbelgevouwen en tot rollen gevormd. Dit was een kunst op zich, die in Twente nog wordt beoefend. Deze linnen rollen werden opgetast in het kabinet en waren de bruidsschat, die van geslacht op geslacht werd doorgegeven; erfgoed dus. 
Het linnen werd voornamelijk gebruikt voor beddengoed. Twee banen van 2.50 m werden met een overhandse steek strak aan elkaar genaaid (stotend), zodat een laken 140 cm breed was. Uit een rol van 10 m werden dus 2 lakens gemaakt.
Als er in het midden slijtplekken ontstonden, werd de middennaad losgetarnd en werden de zijkanten met elkaar verbonden, zodat nu de dunne plekken aan de buitenkant zaten.

Was het tijd voor nieuwe lakens omdat ze tot op de draad versleten waren, dan riep de boerin het personeel mee naar boven. Nadat zij de sleutel in het slot van de linnenkast stak en de deuren opende, deelde zij de lakens uit…waar iedereen stil van werd. Wie de lakens uitdeelde had het gezag over de linnenkast en daarmee over de gehele huishouding.

Ik kreeg vele rollen linnen en lakens met slopen van mijn schoonmoeder. Tot 1975 woonde zij op de boerderij “De Lüthe” in Barlo, een buurtschap bij Aalten in de Achterhoek.

Bekijk ook de website van Els Lemkes voor meer informatie:   .

Museum de Kantfabriek koestert zijn schatkamers

Museum de Kantfabriek bestaat in 2019 10 jaar; een mooie gelegenheid om 3 exposities te presenteren. We geven een inkijk in onze depots die vol staan met geschonken objecten. Het museum koestert opgebouwde kennis over ambachten, materialen en technieken. Het slaat een brug tussen bewaren, tonen en maken.

Daarnaast is het werk van hedendaagse textielkunstenaars te zien. Zo legt het museum de verbinding tussen historie en hedendaagse kunst.

In het najaar wordt de 3^e expositie geopend:

‘Van object naar verzameling – van verzameling naar object’
8 september t/m 29 december 2019

In deze expositie worden verzamelingen uit het depot getoond. De afgelopen 10 jaar zijn vele textielobjecten geschonken. Hierdoor zijn eigen collecties ontstaan van bijvoorbeeld doopjurken, theemutsen en naaikistjes. Een bijzondere verzameling is de kinderkleding van de familie van Rechteren-Limpurg van kasteel Rechteren in Dalfsen. Ook zijn textiele particuliere verzamelingen te zien, zoals de waaiers van Jan Geelen en leporelloboekjes van Diny Gerards-Mensink.

De afdelingen Genealogie en Streekgeschiedenis van het museum tonen, aan de hand van 80 interviews op band uit de jaren zeventig en negentig, met voorwerpen en beelden van onder andere de schooltijd, het werkzame leven en het naderend afscheid, een inkijkje in het leven van een Horster gezin met 24 kinderen in de vorige eeuw. Dit levert een prachtig deelvenster van hun collectie op.

Hedendaagse kunstenaars die nieuw werk hebben gemaakt van gevonden en verzamelden textiele objecten complementeren de tentoonstelling. Het gaat om Jacqueline van Bergeijk, Lon Buttstedt, Fransje Smit, Marianne van Heeswijk, Marijke Leertouwer, Karin van der Linde, Rineke Seegers en de deelnemers aan het verdiepingslab van Carola Mokveld.

Museum de Kantfabriek
Americaanseweg 8 | 5961 GP | Horst